Stockholm Gezi Rehberi

Merhabalar,

Bu blogu açtığımdan beri yazdığım yazılar hep teknik içerikli oldu. Bunlar devam edecek ancak, sosyal içerikli bazı paylaşımlar da olacak. Umuyorum ki bu Stockholm Gezi Rehberi’nden faydalanacaklar olur.

Öncelikle en tatsız kısımdan başlayayım. Stockholmde euro geçmiyor. Para birimleri SEK. Ama tek kuruş nakit olmaksızın her şeyi yapmak mümkün. Çünkü en küçük dükkanından otobüsüne kadar her yerde kredi kartı geçiyor ve mobil pos cihazları var. Tek kuruş nakit bile gereksiz.

Stockholm uçuşları genelde Arlanda hava limanı üzerinden yapılıyor. Arlanda, Stockholm merkeze bir miktar uzak ama ulaşım imkanları çok geniş. Stockholm içi tüm ulaşım SL card ile yapılıyor. Bu kart, İstanbul Kart’a benzer bir Rfid kart. Toplu taşımadan faydalanmak için almak gerekiyor çünkü tekli biletler bunlara göre epey pahalı. Arlanda hava limanındaki turist ofisinde SL card satışı ve yüklemesi yapılıyor. Aynı yerden ücretsiz turist haritasını da almakta fayda var çünkü harita çok çok iyi hazırlanmış. Arlanda hava limanının hemen çıkışında Flybusarrna otobüsleri doğrudan şehir merkezine gidiyor ancak bunlarda Sl Card geçmiyor. SEK ya da kredi kartı ile ödeme yapmak mümkün. Tek yön 150 SEK diye hatırlıyorum. Stockholm’e gidişlerde ben, Arlanda Hava Limanı’nda SL Card’ı 3 günlük ya da 1 haftalık sinirsiz olarak doldurmayı tercih ediyorum. Bunu  öneririm. 3 günlük sınırsız yolculuk 230 kron iken 7 günlük sınırsız yolculuk 300 kron. Ben ilk aldığım kartı halen sakladığımdan Sl Card’ın kendi fiyatını hatırlamıyorum.

Arlanda hava limanından SL card ile Stockholm merkeze gitmek mümkün. Bunun için hava limanının hemen çıkışında 5 numaralı duraktaki 583 Marsta Station otubüsüne binip son durak olan Marsta’da inip, oradan da hemen J36 treni ile Stockholm T Centralen’e yani merkeze varmak mümkün. SL card ile yapılan bu ulaşım totalde Flybusarrna’dan daha hızlı. 1 saat gibi bir surede merkeze varılıyor.

Stockholm merkez tren istasyonu (T Centralen) her yere bağlanan bir ulaşım merkezi. Ancak otele eşya bırakmak vb. gerekmiyorsa geziye buradan başlamakta fayda var. İstasyonun çıkışından Old Town olarak da bilinen Gamla Stan’a gitmek mümkün. Gamla Stan turistik bir yer ve mimari açıdan çok güzel. Bilhassa kahve dükkanlarını öneririm. Keza hediyelik eşya dükkanları da bu bölgede. Gamla Stan’ın tam ortasında Nobel Museum bulunuyor. Nobel tarihine ilgi duyulması durumunda tavsiye ederim.

Stockholm’de gezilmesi gereken bölgeler Gamla Stan, T Centralen bölgesi, Vasastan bölgesi, Skeppsholmen, Djurgarden bölgesi ve zaman kalırsa da Langholmen. Stockholm coğrafi olarak da külterel anlamda da mükemmel bir şehir ve ayni mimari tüm bu bölgelerde göze çarpıyor. Tüm güzel yerler Gamla Stan’ın komşuluğunda 🙂

Müze olarak Fotografiska Museum, Nobel Museum ve National Museum’u sırasıyla tavsiye ederim. Fotografiska Museum’un içindeki cafe’nin efsanevi bir manzarası var. Fiyatlar da uçuk değil. Tavsiye ederim. Yine Skeppsholmen adasının sonundaki müze’nin restoranı da çok çok iyi bir manzaraya sahip. Buraların manzaraları, İstanbul’daki boğaz manzaralı çoğu restorandan çok daha güzel diye düşünüyorum.

Stockholm yemekler açısından zayıf ama göreceli olarak pahalı bir şehir. Hard Rock Cafe şehirdeki güzel mekanlardan biri ama diğer Hard Rock Cafe’lere oranla biraz vasat ve sönük. Yine de güzel. Kişi başı ortalama fiyat burada 350 SEK civarında. Ambiyansının yine iyi olduğunu söyleyebilirim. Yemekler de lezzetli.

İyi restoranlardan biri Pelikan Restaurant. Ama merkeze biraz uzak ve rezervasyon yaptırmak gerekiyor. Geleneksel yemeklerden geyik eti en güzel bu mekanlarda yapılıyor. Ama geyik etini çok da tavsiye etmem sanırım 🙂

İsveç’de somon meşhurdur ama somonları Norveç ile kıyaslanamaz. Esasen sorunca İsveç’in deniz mahsulleri meşhur ama daha Tuzla balıkçısından iyi deniz mahsülu sunan bir İsveç restoranı görmedim. İçlerinde en iyisi Pelikan Restorant.

Beef, steak tarzı şeyler için çok sayıda iyi yer var. Barbeque Steakhouse ve Fridays Cafe iki iyi örnek. İkisi de T Centralen’e çok yakın.

McDonald’s ve Burger King de çok çok yaygın ve bir iki menü hariç tüm ürünler dana etinden. Fiyatlar Stockholm ortalamasına göre çok çok uygun.

Stockholm, kahveleri ile dünyaca meşhur. Çok yaygın olan Espresso House da oldukça güzel bir mekan.
Tatlıları ise genel olarak pek önermem. Buraları çok arayacağınızdan eminim.

Stockholmde kış sporları için de çokça imkan var ama bunlar kış dönemi için. Yaz ya da baharda yapılabilecek en güzel şey yemyeşil adaları gezmek. Doğa tam anlamıyla eşsiz.

Stockholm yanılmıyorsam 2007 yılında dünyanın en yaşanır şehri seçilmişti. Şehirde eğitim ve kültür seviyesi çok çok yüksek. Hemen herkes İngilizce de biliyor. İsveç kültürü Alman kültürüne yakin ama İsveç bana göre biraz daha önde 🙂

Çocukların bir birey olarak yetiştirildiğini günün her anında görmek mümkün. Ancak çok önemli bir nokta kimsenin çocuğunu “ne şirinmiş” filan diye sevmemek gerekiyor. Ne yazık ki pedofili olarak bakılıyor ve çok sert tepki verirler.

Sözün özu İsveç’te Gamla Stan ve çevresindeki adalarda gezinmekte fayda var. Stockholm’un sembol bir yapıtı bildiğim kadarı ile yok. Genel olarak şehrin dokusu, doğası, insanları ve kültürü çok güzel.

Şimdiden iyi yolculuklar dilerim.

XBee Kullanımı

Merhabalar arkadaşlar, eski blog sayfamı artık güncellemeyeceğimden, oradaki önemli bir yazıyı buraya taşımak istedim. XBee kullanımı üzerine yazdığım yazı, beklentilerimin ötesinde bir ilgi görmüştü ve zaman içerisinde özellikle resimlerin uçmasından ötürü çok sayıda kişi, resimleri güncellemem için benimle iletişime geçmişti. Bu vesileyle hem resimleri güncelleyeceğim hem de yazıyı buraya taşımış olacağım.

RF haberleşmesinin ne kadar sık kullanılan bir haberleşme teknolojisi olduğu su götürmez bir gerçek. Günümüzde RF haberleşme bir ham veri kümesini radyo dalgalarıyla aktarmaktan fazlasını ifade ediyor. Zigbee kavramı da burada ağırlığını ortaya koymuş, hatta ve hatta stratejik önemi haiz olmuş bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır (ne dedim !?  :D)

Zigbee aslında bir protololdür. Jennic firmasının Jennet protokolü gibi… xBee ise bu haberleşme protokolünü taşıyan bir donanımdır.

MaxStreamXBeeModules

 

Bu blog yazımda iki adet xBee’nin haberleştirilmesi işleminin nasıl yapıldığı ve gerekli alt yapı bilgilerini aktarmaya çalışacağım.
PAN ( Personal Area Network )
xBee modüllerinde tüm haberleşme işlemleri bir PAN üzerinden yapılmaktadır. Haberleşmenin gerçekleşebilmesi için mutlaka ama mutlaka bir PAN oluşturulmalıdır. PAN oluşturulmadığında hiç bir xBee cihazı faaliyet gösteremeyecektir. Bir PAN’ı ancak bir “Coordinator” oluşturabilir. PAN yönetimi ile ilgili bilgilere raporun ileri ki kısımlarında değineceğiz.
Bir PAN içinde bulunan tüm cihazların PAN ID’si aynı olmalıdır. Bunu daha teknik biçimde açıklayacak olursak aslında “coordinator” tarafından oluşturulan PAN’a katılmak isteyen tüm cihazların PAN ID’leri mutlaka “coordinator” cihazın PAN ID’si ile aynı olmalıdır. Aksi taktirde cihaz ağa kabul edilmez. Ağa kabul işlemleri ile ilgili daha geniş bilgilere ileri ki kısımlarında değineceğim.
Ağ Oluşturma:
xbee_create_pan
Yukarıda örnek bir PAN görmektesiniz. C, R ve E türü cihazların özelliklerini açıklayalım.
C , “Coordinator” :
Haberleşme kanalını ve PAN ID’sini belirler. Bir PAN’ın başlatılmasından C sorumludur. PAN’ı başlattıktan sonra C, E ve R’lerin PAN’a katılmasına izin verebilir. C veri alıp yollayabilir, ya da mesh network yapısında verinin bir sonrki cihaza iletilmesi işlemlerini gerçekleştirebilir. C tüm ağı yönettiğinden pil ile beslenmesi ve/veya düşük güç modlarında çalıştırılması kesinlikle uygun değildir. C sabit bir güç kaynağı ile beslenmeli ve “main power mode” dediğimiz standart güç modunda çalıştırılmalıdır. C’nin işlevini kaybetmesi, tüm ağın çökmesi anlamına gelmektedir.
R, “Router” :
Bir R’nin çalışabilmesi için öncelikle bir PAN’a katılması gerekir. PAN’a katıldıktan sonra R, diğer R’lerin ve E’lerin (End Point) PAN’a katılmasına izin verebilir. R veri alıp yollayabilir ya da mesh network üzerinde veri aktarımını sağlayabilir. R’ler diğer cihazların PAN’a katılmasına izin vereceklerinden düşük güç modlarında çalıştırılmaları uygun değildir.
E, “End Device”:
R’de olduğu gibi E’de çalışabilmek için öncelikle bir PAN’a katılmalıdır. E diğer cihazların PAN’a katılmasına izin veremez, ancak mesh network üzerinde veri iletimi yapabilir.
Cihazların işlevlerini okuduktan sonra, yukarıdaki iletişim diyagramının tekrar incelenmesi faydalı olacaktır.
Xbee Konfigürasyonu
xBee’lerin konfigüre edilmesi için bir çok araç bulunmamaktadır ancak bunlar içerisinde en çok kullanılan ve en güvenilir olan digi firmasının bizzat ürettiği x-ctu yazılımı-dır. Tamamen ücretsiz olan bu arayüz ile xBee ile ilgili hemen her işlemi gerçekleştirebiliyo-ruz. Bu program üreticinin web sitesinden indirilebilir.
C Konfigrasyonu:
C’yi broadcast modda çalıştırıyoruz. Bunun için yapmamız gerekenler:
PAN ID belirlenir, (ID)
Scan Channels belirlenir, (SC)
Scan Duration belirlenir (opsiyonel) (SD)
Destination Low Adress belirlenir: DL = 0xFFFF yapılır.
Destination High Adress belirlenir: DH = 0 yapılır.
NI belirlenir: NI = COORDINATOR
İlgili konfigrasyon ekranı aşağıdaki gibidir:
xbee_c_config
R Konfigrasyonu:
R unicast modda programlanmalıdır.
SC ve ID değerleri seçilir (PAN’a göre yani C’ye göre)
CH ve OP kontrol edilir
MY belirlenir, bu routerın 16 bitlik network adresidir.
DH = 0 yapılır.
NI = ROUTERNAME yapılır
Ekran aşağıdaki gibidir:
xbee_r_config
ÇOKLU AĞ KURMA
xBee’ler ile mesh network kurmak için yapılması gerekenlere değineceğimiz bu kısımdaki işlemler temelde 2 ana başlık altında toplanabilir. Bunlardan bir tanesi AT komutları, diğeri ise konfigürasyon.
AĞ 1:
Kurmak istediğimiz basit ağ yapısı, 1 koordinatör ve 3 router cihazdan oluşacak. Öncelikli olarak koordinatör cihazdan yayın yaparak tüm router cihazlar ile aktif veri alışverişi kuracağız.
xbee_nw1
Yukarıda çizmiş olduğumuz diyagramda görüleceği üzere koordinatör router cihazlara yayın yapmakta, bununla birlikte de router cihazlar koordinatöre veri yollayabilmektedir.
Cihazları yukarıdaki çalışma için konfigüre ederken, öncelikli olarak xctu yazılımında fonksiyon seti olarak ROUTER/END DEVICE AT seçilir. Daha sonra Show Defaults butonuna basılır. sonrasında da PANID belirlenir. Biz bu uygulamada PANID olarak 0x100 değerini girdik. 3 router’ı da konfigüre etttiğimizde operating PANID olarak gördüğümüz değer 0xFFFF olmalıdır. Bunun sebebi ise xBee’lerin aynı PANID’li bir koordinatör bulamaması ve ilgili PAN’ın açılmasını beklemesidir. Bu durumda Router’lara ilişkin konfigürasyon aşağıdaki gibidir:
xbee_cnf_nw1
Koordinatör cihazı konfigüre etmek için ise, function set kısmı COORDINATOR AT olarak seçilir. Daha sonra Show Defaults butonuna basılır. Bundan sonra da PAN ID seçilmelidir. PAN ID’yi yine 0x100 seçeceğiz. Daha sonra read butonuna bastığımızda operating channel’ın 0x0E olduğunu gördük. Bu değer farklılık gösterebilir.
xbee_cnf2_nw1
PAN oluşturulduktan sonra tekrar router cihazları xctu programı yardımıyla gözlemlemeliyiz. Bunun için yine ilgili modüle bağlandıktan sonra modem konfigrasyonu sekmesi açılmalıdır ve read butonuna basılmalıdır. Bunu yaptığınızda tüm modemlerin operating channel değerinin koordinatör cihaz ile aynı olduğunu göreceksiniz. Bu da router/end cihazların personal area network(PAN) içine başarıyla katıldığını göstermektedir.
Bu ayarları yaparken tüm modüllerin aynı seri haberleşme parametrelerini taşıdığından emin olmak gerekir, eğer bir modül handshaking isterken diğeri istemiyorsa ya da arada baudrate, parity, stop bit gibi farklılıklar varsa haberleşme gerçekleşmeyecektir. Bu haberleşmenin başarılı olduğunu aşağıda 1 defaya mahsus olarak gösteriyoruz, bundan sonraki ağ yapılarında bu şekilde olduğu gibi ekran çıktıları ile gösterim yapılmayacaktır. Benzer basamaklar kullanılarak tüm yapılar kolaylıkla test edilebilir.
 Koordinatör Xbee:
xbee_c_pan

Router 1 Xbee:

xbee_r_pan

Router 2 Xbee:
xbee_r2_pan
Router 3 Xbee:
xbee_r3_pan
Görüldüğü üzre planladığımız ağ yapısı beklentilerimize uygun olarak çalışmıştır. Yukarıda gördüğünüz mesajlardan kırmızı olanlar cihazın aldığı mesajlar, mavi olanlar ise cihazın gönderdiği mesajlardır. Buna göre koordinatör herkese mesaj göndermiş ve herkesten mesaj almıştır. Bu sayede ağ yapılarına ilişkin ilk uygulama tamamlanmış oldu.
AĞ 2 (Point to MultiPoint Bidirectional Network)
Bu ağ yapısı çoğunlukla kullanacağımız ağ yapısıdır. Bu ağ yapısı sayesinde bir merkezin kontrolünde istediğimiz haberleşme sistemini rahatlıkla kurabilmekteyiz. Ağ yapısı ise aşağıdaki gibidir:
xbee_cnf_nw2
Yukarıdaki sistemde koordinatör yayın yapmamaktadır. Router/End cihazlar doğrudan merkez ile haberleşmektedirler. Bu yapıda koordinatör bir anlamda server, router ise client gibi düşünülebilir. Her xBee ağında olduğu gibi burada da koordinatörün gücünün kesilmemesine dikkat edilmelidir.
Yukarıdaki yapı gibi bir çok farklı ağ yapısı düşünülebilir.Bu yapıların kurulmasında artık arayüzden ziyade AT komutlarından yararlanacağız. Bunun nedeni ise xBee modüllerini OHM’ler ile kontrol edecek olmamızdır. Dolayısıyla xBee modülüne ilişkin yapacağımız her türlü değişiklik seri haberleşme ile sağlanacaktır. Şimdi de yukarıdaki sistemi oluşturmak için yapmamız gerekenlere değinelim.
  1. Öncelikli olarak bir önceki uygulamada yani AĞ1’deki gibi bir yapı kurulur.
  2. Tüm router’lar için aşağıdaki işlemler yapılır
    1. Koordinatör cihaza terminal vasıtası ile “+++” komutu yollanır. Bu 2 saniyelik bir süre için xBee’yi komut moduna sokar.
    2. Zaman geçirilmeden “ATSH” komutu yollanır. Okunan değer not edilir.
    3. Hemen ardından “ATSL” komutu yollanır ve bu değer de not edilir.
    4. Daha sonra da “ATWR” komutu yollanır.
  3. Routerların tümü için sırayla aşağıdaki adımlar izlenir:
    1. “+++” komutu ile komut moduna geçilir.
    2. “ATDLkoordinatörSL” komutu işletilir. KoordinatörSL yazdığımız kısma 2. adımda not etmiş olduğumuz SL değeri yazılır. Örneğin “ATDL1A3252” gibi bir komut yollanabilir.
    3. “ATDHkoordinatörSH” komutu işletilir. KoordinatörSH yazdığımız kısma 2. adıma not etmiş olduğumuz SH değeri yazılır. “Örneğin ATDH402D5DA9” gibi bir komut yollanabilir.
    4. Bu adımlar tamamlanınca router koordinatöre veri yollamak üzere konfigüre edilmiş demektir. “ATWR” ile işlem sonlandırılır.
  4. Koordinatörden herhangi bir router cihaza veri yollamak için yapılması gerekenler 3. adımda router’a yaptığımız ile neredeyse aynıdır. Hangi router’a veri yollamak istiyorsak DH ve DL adreslerine onun adresini girebilir ve sırayla istediğimiz cihaza veri yollayabilir. Bu veri yollama rutininde xBee ağlarının tüm özellikleri devam eder.

 

Umarım işinize yarar 🙂

Yazıları beğendiyseniz eğer,  faydalanabilecek arkadaşlarınızla da paylaşabilirseniz sevinirim.

Şimdi devam…